Phần I: Nguồn gốc của các câu chuyện: nơi tất cả bắt đầu
1. Nguồn gốc hình thành
Dự án cho Java bắt đầu vào năm 1991 và ban đầu được gọi là Oak. Tuy nhiên, tên này lại được đăng ký cho một công ty khác, vì vậy những người sáng tạo đã thay thế gọi nó là Java (mang nghĩa như trong cà phê, có nghĩa là được tiêu thụ với số lượng lớn) và phát hành phiên bản đầu tiên vào năm 1995. Java hiện được sử dụng để viết ứng dụng nhúng, ứng dụng web, ứng dụng doanh nghiệp và là nền tảng được sử dụng rộng rãi nhất thế giới.
JavaScript là ngôn ngữ Run on Client’s Browser được Brendan Eich và Netscape phát triển vào năm 1995 với mục đích ban đầu như là 1 file script để giúp làm linh hoạt hơn các chức năng giao diện và xử lý thông tin từ phía khách hàng trước khi gửi về Server. JavaScript với tên ban đầu là Mocha, nhưng vì lý do marketing mà vào phiên bản Netscape 2.0 thì Mocha xuất hiện với tên là JavaScript.
2. Sử dụng khi nào và ở đâu?
Là một ngôn ngữ của mục đích chung, Java sẽ là lựa chọn đầu tiên nếu bạn đang tìm cách tạo phần mềm và ứng dụng doanh nghiệp cho các hệ thống Android. Nó khá phổ biến trong lĩnh vực tài chính và thương mại, cũng như các ứng dụng khoa học và dữ liệu lớn. Ví dụ, các hệ thống xử lý ngôn ngữ tự nhiên thường được viết bằng Java. Nguyên tắc WORA cũng khiến nó hoàn hảo trong các hệ thống nhúng, chẳng hạn như thẻ Java được sử dụng trong thẻ SIM.
JavaScript được tạo ra cho web và mục đích chính của nó là giúp bạn tạo các trang đông, mang tính tương tác. JavaScript vẫn là sự lựa chọn tốt nhất cho nhu cầu front-end, phù hợp với thương mại điện tử, tùy chỉnh giao diện người dùng (UI) và tạo các công cụ đơn giản khác nhau.
Như vậy, chúng ta có thể khẳng định Java và JavaScript hoàn toàn không có chung nguồn gốc, với vai trò và tính năng riêng biệt. Vì thế chúng chắc chắn không phải anh em song sinh như chúng ta nghi ngờ, nhưng liệu chúng có những mối liên hệ khác không? Hãy cùng tìm hiểu phần 2 nhé!
Phần II: Mối quan hệ khác?
1. Điểm tương đồng
Tuy hoàn toàn khác nhau nhưng Java và JavaScript vẫn có số nét giống nhau ở cả 2 ngôn ngữ lập trình này như sau:
- Cả Java và JavaScript thường được sử dụng nhiều nhất trong các ứng dụng phía máy khách
- Cả Java và JavaScript đều sử dụng cú pháp C
- JavaScript sao chép một số quy ước đặt tên của Java.
2. Tính độc lập
Một điểm khác biệt lớn giữa Java và JavaScript là Java là ngôn ngữ lập trình hoàn toàn độc lập. Điều này có nghĩa là nó có thể được sử dụng một mình trên bất kỳ hệ điều hành nào: tất cả những gì bạn cần là một máy ảo Java virtual machine. Bạn có thể tải xuống và cài đặt nó trên máy tính miễn phí. Không có nó, bạn không thể chạy được Java trên máy tính của mình.
JavaScript, mặt khác, được sử dụng trên các trình duyệt web. Ngày nay, không có máy tính nào là không có trình duyệt web cả. Tuy nhiên, điều này cũng có nghĩa là hiệu suất của JavaScript phụ thuộc rất nhiều vào HTML và CSS. Về cơ bản, HTML chứa cấu trúc của một trang web, CSS cho phép bạn thao tác tạo kiểu và JavaScript giúp tạo các chức năng. Một cấu trúc phi chức năng là vô dụng, và các chức năng không có bất kỳ cấu trúc nào, cũng là một mớ hỗn độn.
Bạn có thể chạy Java trong trình duyệt không? Có và không. Nếu bạn đã sử dụng web hơn một vài năm, bạn có thể nhớ thời gian bạn phải tải xuống và cài đặt một trình duyệt Java để xem bất kỳ yếu tố tương tác hoặc động nào. Chúng được gọi là Java applet và được sử dụng tương đối rộng rãi. Tuy nhiên, bây giờ chúng gần như tuyệt chủng. Vì HTML5 cung cấp cơ hội để nhúng phương tiện trực tiếp vào trang web của bạn, nên không cần các applet của bên thứ ba mà còn có thể không an toàn. Do đó, Java không bao giờ thiếu đối với người dùng trình duyệt.
3. Khía cạnh hiệu suất
Khi bàn luận về Java và JavaScript về khía cạnh hiệu suất, điều đầu tiên chúng ta cần nắm bắt không phải là tốc độ. Có một sự khác biệt trong chính cách chúng thực hiện. Cả Java và JavaScript đều hướng đối tượng. Điều này có nghĩa là nhà phát triển phải giải quyết các đối tượng và mối quan hệ của chúng – giả sử, tính kế thừa. Tuy nhiên, nguyên tắc khác biệt chính: Java là ngôn ngữ được biên dịch (complied) và JavaScript là ngôn ngữ được diễn giải (interpreted).
Trần Đức Anh
